اعمال سومین روز از ماه رمضان

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) در رابطه با ماه رمضان فرمودند رمضان ماهی است که ابتدایش رحمت، میانه‌اش مغفرت و پایانش اجابت و آزادی از آتش جهنم است.اعمال مستحبی فراوانی در مفاتیح الجنان و کتب روایی برای روز و شب سوم رمضان توصیه شده که به برخی از آنها می پردازیم.
 
نماز شب سوم ماه رمضان
نماز شب سوم ده رکعت است یعنی پنج نماز دو رکعتی و طریقه خواندن آن به این صورت است که در هرکعت بعد از قرائت سوره حمد پنجاه مرتبه سوره توحید خوانده می شود در باب فضیلت و ثواب این نماز امام علی(علیه السلام) روایت شده هر کس این نماز را به جا آورد ندا کرده می‌ شود در قیامت به این که او آزاد شده خدا از آتش جهنم است.
در کتاب شهر رمضان نوشته‌ محمّد بن ابى قرّه منقول است که این دعادر شب سوم ماه رمضان بعد از نماز خوانده می شود:
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ افْتَحْ قَلْبِی لِذِکْرِکَ وَ اجْعَلْنِی أَتَّبِعُ کِتَابَکَ
خداوندا، بر محمّد و آل محمّد درود فرست و دل مرا براى یاد خود بگشاى و چنانم کن که از کتابت پیروى نموده
وَ أُومِنُ بِرَسُولِکَ وَ أُوفِی بِعَهْدِکَ وَ أَلْبِسْنِی رَحْمَتَکَ وَ تَقَبَّلْ صَوْمِی 
و به پیامبرت ایمان آورده و به پیمانت وفا کنم و رحمتت را به من بپوشان و روزه‌ام را بپذیر.
اللَّهُمَّ إِنِّی أَتَقَرَّبُ إِلَیْکَ فِی هَذَا الشَّهْرِ الشَّرِیفِ الْعَظِیمِ بِجُودِکَ وَ کَرَمِکَ
خدایا، در این ماه شریف و بزرگ، به‌وسیله‌ بخشش و بزرگوارى‌ ات به تو نزدیکى مى‌ جویم
وَ أَتَقَرَّبُ إِلَیْکَ بِمَلَائِکَتِکَ وَ أَنْبِیَائِکَ وَ رُسُلِکَ وَ أَتَقَرَّبُ إِلَیْکَ بِالْمُسْتَحْفِظِینَ أَوَّلِهِمْ وَ آخِرِهِمْ
و به‌وسیله‌ فرشتگان و پیامبران و رسولانت به تو نزدیکى مى‌ جویم و به‌ وسیله‌ تمام نگاه‌ دارندگان امانات تو از اوّل تا به آخر، به تو نزدیکى مى‌ جویم
وَ أَسْأَلُکَ أَنْ تُصَلِّیَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ تَغْفِرَ لِی ذُنُوبِی [الذُّنُوبَ‏] جَمِیعاً السَّاعَةَ السَّاعَةَ اللَّیْلَةَ اللَّیْلَةَ
و از تو مى‌خواهم که بر محمّد و آل محمّد درود فرستى و همه‌ گناهانم را بیامرزى، همین لحظه همین لحظه همین امشب همین امشب.
تَرْفَعُ یَدَیْکَ وَ تَسْتَدْعِی الدُّمُوع‏
بعد از دعا دست‌هایت را به آسمان بلند کن و بکوش که اشک از چشمانت جارى شود.
همچنین در کتاب اقبال الاعمال آمده است پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) در شب سوم رمضان این دعا را می خواندند:
 یَا إِلَهَ إِبْرَاهِیمَ وَ إِلَهَ إِسْحَاقَ وَ إِلَهَ یَعْقُوبَ وَ الْأَسْبَاطِ رَبَّ الْمَلَائِکَةِ وَ الرُّوحِ السَّمِیعَ الْعَلِیمَ
اى معبود حضرت ابراهیم و اسحاق و یعقوب و نوادگان [یعقوب]و پروردگار فرشتگان و روح و شنوا و دانا
الْحَلِیمَ الْکَرِیمَ الْعَلِیَّ الْعَظِیمَ لَکَ صُمْتُ وَ عَلَى رِزْقِکَ أَفْطَرْتُ وَ إِلَى کَنَفِکَ آوَیْتُ
و بردبار و بزرگوار و بلندپایه و بزرگ، فقط براى تو روزه داشتم و با روزى تو افطار نمودم و به حمایت تو پناه آوردم
وَ إِلَیْکَ أَنَبْتُ وَ إِلَیْکَ الْمَصِیرُ وَ أَنْتَ الرَّءُوفُ الرَّحِیمُ قَوِّنِی عَلَى الصَّلَاةِ
و به درگاه تو توبه نمودم و بازگشت هم به‌سوى تو است و تو مهرورز و مهربانى، مرا بر انجام نماز
وَ الصِّیَامِ وَ لَا تُخْزِنِی‏ (یَوْمَ الْقِیامَةِ إِنَّکَ لا تُخْلِفُ الْمِیعاد)
و روزه نیرو بخش و در روز قیامت رسوایم مساز، که تو هرگز خلف وعده نمى‌کنى.
 
دعای روز سوم ماه رمضان
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ
اللهمّ ارْزُقنی فیهِ الذّهْنَ و التّنَبیهَ و باعِدْنی فیهِ من السّفاهة و التّمْویهِ و اجْعَل لی نصیباً مِنْ کلّ خَیْرٍ تُنَزّلُ فیهِ بِجودِکَ یا أجْوَدَ الأجْوَدینَ.
خدایا روزی کن مرا در آن روز هوش و خود آگاهی را و دور بدار در آن روز از نادانی و گمراهی و قرار بده مرا بهره و فایده از هر چیزی که فرود آوردی در آن به بخشش خودت، ای بخشنده ترین بخشندگان.
 
اعمال مشترک ماه رمضان
به نقل از سید بن طاوس که از حضرت امام جعفر صادق و امام موسی کاظم (علیهم السلام )روایت کرده اند اعمالی هستند که در تمامی روز ها و شب های ماه مبارک رمضان سفاش به انجام آنها شده است از جمله آن ها می توان به موارد ذیل اشاره کرد.
دعاهایی که بعد از هر نماز می توان خواند عبارتند از:

1.اَللّهُمَّ ارْزُقْنی حَجَّ بَیْتِکَ الْحَرامِ فِی عامی هذا وَفی کُلِّ عامٍ ما اَبْقَیْتَنی فی یُسْرٍ مِنْکَ وَعافِیَةٍ، وَسَعَةِ رِزْقٍ، وَلا تُخْلِنی مِنْ تِلْکَ الْمواقِفِ الْکَریمَةِ، وَالْمَشاهِدِ الشَّریفَةِ، وَزِیارَةِ قَبْرِ نَبِیِّکَ صَلَواتُکَ عَلَیْهِ وَآلِهِ، وَفی جَمیعِ حَوائِجِ الدُّنْیا وَالاَْخِرَةِ فَکُنْ لی، اَللّهُمَّ اِنّی اَساَلُکَ فیما تَقْضی وَتُقَدِّرُ مِنَ الاََمْرِ الَْمحْتُومِ فی لَیْلَةِ الْقَدْرِ، مِنَ الْقَضاءِ الَّذی لا یُرَدُّ وَلا یُبَدَّلُ، اَنْ تَکْتُبَنی مِنْ حُجّاجِ بَیْتِکَ الْحَرامِ، الْمَبْرُورِ حَجُّهُمْ، الْمَشْکُورِ سَعْیُهُمْ، الْمَغْفُورِ ذُنُوبُهُمْ، الْمُکَفَّرِ عَنْهُمْ سَیِّئاتُهُمْ، واجْعَلْ فیما تَقْضی وَتُقَدِّرُ، اَنْ تُطیلَ عُمْری، وَتُوَسِّعَ عَلَیَّ رِزْقی، وَتُؤدِّی عَنّی اَمانَتی وَدَیْنی آمینَ رَبَّ الْعالَمین.
خدایا! در این سال و هر سال، تا زمانی که عمرم باقی است و در آسایش و گشایش روزی به سر می برم، زیارت خانه ات بیت الحرام را نصیبم گردان. و مرا از درک موقف های گرامی و دیدن مکان‌های شریف و زیارت قبر پیغمبرت که درودت بر او و آلش باد محروم مکن.
و در برآوردن جمیع احتیاجات دنیا و آخرتم یاریام کن. ای خدا! از تو درخواست می‌کنم هر آنچه از قضا و قَدَرت را که در شب قدر حتمی قرار دادی و دیگر برگشت و تغییری نمی‌پذیرد، مرا از حجاج بیت الحرامت قرار دهی. حاجیانی که حجشان پسندیده، سعیشان پذیرفته، گناهانشان آمرزیده و اعمال بدشان بخشیده شده است. و عمر طولانی در راه بندگی ات و روزیام را فراوان قرار ده و امانت‌ها و قرضم را ادا فرما.

2.یا عَلِیُّ یا عَظیمُ، یا غَفُورُ یا رَحیمُ، اَنْتَ الرَّبُّ الْعَظیمُ الَّذی لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیءٌ وَهُوَ السَّمیعُ الْبَصیرُ، وَهذا شَهْرٌ عَظَّمْتَهُ وَکَرَّمْتَهْ، وَشَرَّفْتَهُ وَفَضَّلْتَهُ عَلَی الشُّهُورِ، وَهُوَ الشَّهْرُ الَّذی فَرَضْتَ صِیامَهُ عَلَیَّ، وَهُوَ شَهْرُ رَمَضانَ، الَّذی اَنْزَلْتَ فیهِ الْقُرْآنَ، هُدیً لِلنّاسِ وَبَیِّناتٍ مِنَ الْهُدی وَالْفُرْقانَ، وَجَعَلْتَ فیهِ لَیْلَةَ الْقَدْرِ، وَجَعَلْتَها خَیْراً مِنْ اَلْفِ شَهْرٍ، فَیا ذَا الْمَنِّ وَلا یُمَنُّ عَلَیْکَ، مُنَّ عَلَیَّ بِفَکاکِ رَقَبَتی مِنَ النّارِ فیمَنْ تَمُنَّ عَلَیْهِ، وَاَدْخِلْنِی الْجَنَّةَ بِرَحْمَتِکَ یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ.
ای خدای بلند مقام, ای بزرگوار, ای آمرزنده, ای مهربان! تویی خدای بزرگ که هیچ مانندی ندارد و به گفتار و کردار خلق شنوا و بینا است. و این ماهی که مقامش را بلند گردانیدی و بر دیگر ماه‌ها کرامت و شرافت بخشیدی, و روزه اش را بر من واجب گردانیدی, ماه رمضان است.
ماهی که در آن قرآن را برای راهنمایی مردم و نشان دادن راه هدایت و جدا نمودن حق از باطل فرو فرستادی و شب قدر را در این ماه مقرر داشتی و نیز آن شب را بر هزار ماه برتری دادی; پس ای خدای صاحب منت که هیچکس بر تو منت ندارد, در میان آن همه بندگانت که منت گزارده ای بر من منت گزار و از آتش دوزخ نجات بخش و به بهشت همیشگی داخل گردان! به حق رحمت بی پایانت ای مهربان‌ترین مهربانان.

3.اَللّهُمَّ اَدْخِلْ عَلی اَهْلِ الْقُبُورِ السُّرُورَ اَللّهُمَّ اَغْنِ کُلَّ فَقیرٍ، اَللّهُمَّ اَشْبِعْ کُلَّ جائِعٍ، اَللّهُمَّ اکْسُ کُلَّ عُرْیانٍ، اَللّهُمَّ اقْضِ دَیْنَ کُلِّ مَدینٍ، اَللّهُمَّ فَرِّجْ عَنْ کُلِّ مَکْرُوبٍ، اَللّهُمَّ رُدَّ کُلَّ غَریبٍ، اَللّهُمَّ فُکَّ کُلَّ اَسیرٍ، اَللّهُمَّ اَصْلِحْ کُلَّ فاسِدٍ مِنْ اُمُورِ الْمُسْلِمینَ، اَللّهُمَّ اشْفِ کُلَّ مَریضٍ، اللّهُمَّ سُدَّ فَقْرَنا بِغِناکَ، اَللّهُمَّ غَیِّر سُوءَ حالِنا بِحُسْنِ حالِکَ، اَللّهُمَّ اقْضِ عَنَّا الدَّیْنَ وَاَغْنِنا مِنَ الْفَقْرِ، اِنَّکَ عَلی کُلِّ شَیءٍ قَدیرٌ.
ای خدا تو بر اهل قبرها نشاط و شادمانی عطا کن؛ فقیران را بی نیاز گردان؛ خدایا گرسنگان را سیر گردان؛ برهنگان را لباس بپوشان؛ خدا بدهی برهکاران را ادا فرما؛ سوگواران را دل شاد ساز؛ خدایا هر غریبی را به وطن باز رسان؛ هر اسیری را آزادی بخش؛ خدایا فسادگران در کار مسلمانان را اصلاح فرما؛ بیماران را شفا عنایت کن؛ ای خدا به غنای خود جلو فقر ما را ببند؛ بدی‌ های ما را به خوبی صفایت تغییر ده؛ خدایا دیَن ما را ادا فرما و ناداری ما را به دارایی و بی نیازی بدل گردان که تو بر هر چیز توانایی.

منبع: سایت راسخون